• خانه
  • خانواده
    • زینب بیات
    • ساره کاظمی
    • مریم کاظمی
    • نرگس کاظمی
  • کتاب ها
    • پیاده آمده بودم
    • روزنه
    • شعر پارسی
    • همزبانی و بی زبانی
    • قصه سنگ و خشت
    • کفران
    • این قند پارسی
    • ده شاعر انقلاب
    • رصد صبح
    • گزیده غزلیات بیدل
  • شعرها
  • نقدها
  • مقالات ادبی
  • فرهنگی و اجتماعی
  • مطالب گوناگون
  • زبان و مفاخر فارسی
  • نگارش
  • بیدل
  • درباره ما
نتیجه یی پیدا نشد
مشاهده نتایج
  • خانه
  • خانواده
    • زینب بیات
    • ساره کاظمی
    • مریم کاظمی
    • نرگس کاظمی
  • کتاب ها
    • پیاده آمده بودم
    • روزنه
    • شعر پارسی
    • همزبانی و بی زبانی
    • قصه سنگ و خشت
    • کفران
    • این قند پارسی
    • ده شاعر انقلاب
    • رصد صبح
    • گزیده غزلیات بیدل
  • شعرها
  • نقدها
  • مقالات ادبی
  • فرهنگی و اجتماعی
  • مطالب گوناگون
  • زبان و مفاخر فارسی
  • نگارش
  • بیدل
  • درباره ما
  • خانه
  • خانواده
    • زینب بیات
    • ساره کاظمی
    • مریم کاظمی
    • نرگس کاظمی
  • کتاب ها
    • پیاده آمده بودم
    • روزنه
    • شعر پارسی
    • همزبانی و بی زبانی
    • قصه سنگ و خشت
    • کفران
    • این قند پارسی
    • ده شاعر انقلاب
    • رصد صبح
    • گزیده غزلیات بیدل
  • شعرها
  • نقدها
  • مقالات ادبی
  • فرهنگی و اجتماعی
  • مطالب گوناگون
  • زبان و مفاخر فارسی
  • نگارش
  • بیدل
  • درباره ما
نتیجه یی پیدا نشد
مشاهده نتایج
وبسایت رسمی محمدکاظم کاظمی
نتیجه یی پیدا نشد
مشاهده نتایج
خانه محمدحسین سرآهنگ
عرض مرا به خدمت آن سیمبر کنید، در دو اجرا

ای طبیب… (سه آهنگ از استاد سرآهنگ)

خرداد ۲۵, ۱۳۹۸
در محمدحسین سرآهنگ
0

در این پست سه آهنگ منتشر می‌کنیم که با هم شباهت بسیاری دارد. یکی «ای طبیب دردمندان، چارۀ کارم بکن» است و دیگری دو اجرا از آهنگ «ای طبیب مهربان، رحمی به آزار دلم».

 

 

ای طبیب دردمندان، چارۀ کارم بکن

شاعر این شعر را نشناختم. هم‌چنین بخشی از بیت دوم غزل هم برایم مبهم بود که با علامت (؟) مشخص کردم. (دقیقۀ ۶:۳۰) از دوستان در هر دو مورد طلب یاری دارم.

طبیبا! من به فکر ناقص خود خوب می‌دانم

که خواهد کشت من را چشم بیماری که من دارم

ای طبیب دردمندان، چارۀ کارم بکن

التفاتی بر دل رنجور و بیمارم بکن

رفتم به طبیب‌، گفتم از غایت درد

بیماری عشق را چه می‌باید کرد؟

خون دل و آب دیده شربت فرمود

گفتم که غذا، گفت جگر باید خورد

محبت‌پیشه‌ای، بگذار و خون شو

که درد عشق درمانی ندارد

نعش مظهر چو ز کویت گذرد چشم مپوش

آخر این مرده همان است که بیمار تو بود

رشک می‌آید مرا ای ناصح (؟)

ورنه می‌گفتم تماشای رخ یارم بکن

من بیدل علاج می‌کردم

مرض عشق اگر دوا می‌داشت (بیدل)

شبلی‌، آن پیر طریقت‌ارشاد

بود روزی ز قضا در بغداد

با مریدان به سخن هم‌دستان‌

برد شوقش سوی بیمارستان‌

دید افتاده جوانی چون ماه‌

با تنی لاغر و رخسار چو کاه‌

قامتش تازه نهالی موزون‌

لیک خم گشته چو بید مجنون‌

عشق در خرمنش افکنده شرار

برده از جان و دلش صبر و قرار

ناله‌ای در جگرش همهمه‌ای‌

داشت با خویش عجب زمزمه‌ای‌

آب حسرت ز مژه می‌افشاند

هر دم این بیت مکرر می‌خواند

مسیحا در علاجم گفت: روی یار کمتر بین

دوایم داد، لیک از زندگی فرمود پرهیزم

تا به کی باشم خمارآلودۀ رنج و الم

از شراب لطف خود یک بار سرشارم بکن

دارو مده طبیب، که درد است درد عشق

ما به نمی‌شویم و تو بدنام می‌شوی

در اینجا آهنگ پایان می‌یابد و یک راگ پیوسته به آن شروع می‌شود.

 

 

ای طبیب مهربان‌! رحمی به آزار دلم

نسخۀ پرسش

آهنگ طولانی است و آرام. استاد آن را در خانه خوانده است و احتمالاً در هنگامی که به خاطر بیماری‌ای در استراحت بوده است. تنها وسیلۀ موسیقی، هارمونیه‌ای است که او می‌نوازد. به همین سبب، آهنگ حزن خاصی دارد. جالب این است که او در این آهنگ فقط دو بیت از غزل اصلی را می‌خواند و بقیه شعرها، به تناسب شعر اصلی با موضوع بیمار و طبیب انتخاب شده است. این علاوه بر این که حضور ذهن او را نشان می‌دهد، جذابیتی خاص به این آهنگ غمگین داده است.

بیماری من چون سبب پرسش او شد

می‌میرم از این غم که چرا بهترم امروز  (امنی تبریزی)[۱]

ای طبیب مهربان‌! رحمی به آزار دلم‌

نبض دستم را چه می‌بینی‌؟ که بیمار دلم‌

دارو مده‌، طبیب‌! که دردی است درد عشق‌

ما به نمی‌شویم و تو بدنام می‌شوی‌

از حسرت لبهای تو مردم و طبیبان‌

تشخیص نمودند که این مرده شکر داشت‌

طبیب من به فکر ناقص خود خوب می‌داند

که خواهد کشت من را چشم بیماری که من دارم‌

کی دوا دارد طبیبا! درد بی‌درمان عشق‌

رنج بیجا می‌کشی اکنون تو در کار دلم‌

رفتم به طبیب‌، گفتم از غایت درد

بیماری عشق را چه می‌باید کرد؟

خون دل و آب دیده شربت فرمود

گفتم که غذا، گفت جگر باید خورد

هیچ دانی میوه را تأثیر شیرینی ز چیست‌

بس که در زیر زمین شکرلبان خوابیده‌اند

دستم گرفته است طبیب از پی علاج‌

این دست را مباد به آن دست احتیاج[۲]  (آصفی هروی)

مریضی رفت در نزد مسیحا:

علاج درد ما را کن‌، طبیبا!

مسیحا لعل گوهربار بگشود

دوای درد او را نسخه فرمود

تباشیر تبسّم‌، خرفۀ خال‌

ز عناب لب جانان دو مثقال‌

بکوب این جمله را در هاون دل‌

دوایت این بود، ای مرد عاقل‌!

از آن چشم تو مخمور است دایم‌[۳]

که هم بیمار و هم بیماردار است‌

شبلی‌، آن پیر طریقت‌ارشاد

بود روزی ز قضا در بغداد

با مریدان به سخن هم‌دستان‌

برد شوقش سوی بیمارستان‌

دید افتاده جوانی چون ماه‌

با تنی لاغر و رخسار چو کاه‌

قامتش تازه نهالی موزون‌

لیک خم گشته چو بید مجنون‌

عشق در خرمنش افکنده شرار

برده از جان و دلش صبر و قرار

ناله‌ای در جگرش همهمه‌ای‌

داشت با خویش عجب زمزمه‌ای‌

آب حسرت ز مژه می‌افشاند

هر دم این بیت مکرر می‌خواند:

ای طبیب مهربان‌…

بیمار عشق را ز لبت بوسه‌ای فرست‌

درمان من ز دست مسیحا نمی‌شود

مسیحای مرا از من بگویید

که من تا کی به بستر بگذرانم‌؟ (واقف لاهوری)

 

نسخۀ صندل

درد سر گم بود تا تدبیر صندل محو بود[۴]

صنعت بالین و بستر خلق را بیمار کرد (بیدل)

ای طبیب مهربان‌! رحمی به آزار دلم‌

نبض دستم را چه می‌بینی‌؟ که بیمار دلم‌

دستم گرفته است طبیب از پی علاج‌

این دست را مباد به آن دست احتیاج‌‌

مریضی رفت در نزد مسیحا:

علاج درد ما را کن‌، طبیبا!

مسیحا لعل گوهربار بگشود

علاج‌دوای درد او را نسخه فرمود

تباشیر تبسّم‌، خرفۀ خال‌

ز عناب لب جانان دو مثقال‌

بکوب این جمله را در هاون دل‌

دوایت این بود، ای مرد عاقل‌!

مسیحا در علاجم گفت‌: روی یار کمتر بین‌

دوایم داد، لیک از زندگی فرمود پرهیزم‌

کی دوا دارد طبیبا! درد بی‌درمان عشق‌

رنج بیجا می‌کشی اکنون تو در کار دلم

با تک‌بیت «هر دل نبرد چاشنی درد محبت‌ / این آتش بی‌رنگ نسوزد همه کس را» آهنگ پشتوی «داسی گرفتار یمه» شروع می‌شود.

 

پی‌نوشت‌ها

[۱] مکتب وقوع در شعر فارسی، احمد گلچین معانی، صفحۀ ۷۲۴.

[۲] این بیت در کتاب «آثار هرات» خلیل‌الله خلیلی ذیل نام آصفی، به این صورت آمده است: دست تو را گرفت طبیب از پی علاج / این دست را مباد به آن دست احتیاج.

[۳] مصراع به این صورت مشکل وزن دارد. شاید در اصل «از آن چشم تو مخمور است دائم» بوده است.

[۴] متن دیوان: درد سر کم بود…

Tags: استاد سرآهنگمحمدحسین سرآهنگ

Related Posts

به حضور سید انبیا برسان صبا تو پیام من

به تو حسن نکو نمی‌ماند (سه اجرا)

مهر ۲۰, ۱۳۹۸
به یک عشوه مرا برباد کردی

به طفلی در دبستان محبت‌

مهر ۲۰, ۱۳۹۸
عرض مرا به خدمت آن سیمبر کنید، در دو اجرا

 با رنگ و بویت ای گل، گل رنگ و بو ندارد

مهر ۲۰, ۱۳۹۸
از جوان حسن سلوک پیر نتوان یافتن

بی‌دست‌وپا به خاک ادب نقش بسته‌ایم‌

مهر ۲۰, ۱۳۹۸
به یک عشوه مرا برباد کردی

به جای ساز، امشب نالۀ این بی‌نوا بشنو

مهر ۲۰, ۱۳۹۸
به حضور سید انبیا برسان صبا تو پیام من

به حضور سید انبیا برسان صبا تو پیام من

مهر ۲۰, ۱۳۹۸
از جوان حسن سلوک پیر نتوان یافتن

باز از دل به سوی دیدۀ ما می‌مایی

مهر ۱۹, ۱۳۹۸
از جوان حسن سلوک پیر نتوان یافتن

به تو نقش صحبت ما چقدر به‌جا نشسته

مهر ۱۵, ۱۳۹۸
عرض مرا به خدمت آن سیمبر کنید، در دو اجرا

«بیا و وصف زلف یار بشنو» و «به هر جا آن سهی‌بالا برقصد» در یک طرز

مهر ۱۵, ۱۳۹۸
نتیجه یی پیدا نشد
مشاهده نتایج

مقالات ادبی

پیشگفتار کتاب «بی چشمداشت» موسی عصمتی
مقالات ادبی

پیشگفتار کتاب «بی چشمداشت» موسی عصمتی

مهر ۲۳, ۱۳۹۸
0

این پیشگفتار برای مجموعه شعر «بی چشمداشت» موسی عصمتی شاعر خراسانی نوشته شد. کتاب به وسیلۀ انتشارات شهرستان ادب چاپ...

بیشتر بخوانید
بدایع صوری در شعر مولانا

بدایع صوری در شعر مولانا

مهر ۱۱, ۱۳۹۸
درنگی در شعر حوزویان مهاجر

درنگی در شعر حوزویان مهاجر

تیر ۱۳, ۱۳۹۸
چند شیرین‌کاری زبانی در شعر اخوان ثالث

«زمستان» اخوان ثالث، گنجینه‌ای از بدایع

خرداد ۳۱, ۱۳۹۸

فهم عوام و پسند خواص در شعر

خرداد ۲۵, ۱۳۹۸

مطالب اخیر

تایپ و آماده‌سازی متن در ورد / ۵

آذر ۹, ۱۳۹۹

تایپ و آماده‌سازی متن در ورد / ۴

آذر ۹, ۱۳۹۹
ماکرو در ورد

ماکرو در ورد

آبان ۱۲, ۱۳۹۹
صفحه‌آرایی کتاب در این‌دیزاین /۲۶ ، جستجو و جایگزینی پیشرفته

صفحه‌آرایی کتاب در این‌دیزاین /۲۶ ، جستجو و جایگزینی پیشرفته

شهریور ۲۹, ۱۳۹۹
درج سرصفحه در ورد

درج سرصفحه در ورد

شهریور ۱۲, ۱۳۹۹

دسته‌ها

  • آموزش صفحه‌آرایی با این‌دیزاین
  • اموزش ورد
  • بیدل
  • تصویر – اشخاص
  • تصویر – افغانستان
  • دسته‌بندی نشده
  • زبان و مفاخر فارسی
  • زینب بیات
  • ساره کاظمی
  • شعرها
  • فرهنگی و اجتماعی
  • گوناگون
  • محمدحسین سرآهنگ
  • مطالب گوناگون
  • مقالات ادبی
  • موسیقی – دیگران
  • نقدها
  • نگارش

    نام شما (الزامی)

    ایمیل شما (الزامی)

    موضوع

    پیام شما

    پشتیبانی – تلگرام: @mimkach

    © ۱۳۹۴-۱۳۹۹کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت نزد وبسایت رسمی محمدکاظم کاظمی محفوظ می باشد.

    نتیجه یی پیدا نشد
    مشاهده نتایج
    • خانه
    • خانواده
      • زینب بیات
      • ساره کاظمی
      • مریم کاظمی
      • نرگس کاظمی
    • کتاب ها
      • پیاده آمده بودم
      • روزنه
      • شعر پارسی
      • همزبانی و بی زبانی
      • قصه سنگ و خشت
      • کفران
      • این قند پارسی
      • ده شاعر انقلاب
      • رصد صبح
      • گزیده غزلیات بیدل
    • شعرها
    • نقدها
    • مقالات ادبی
    • فرهنگی و اجتماعی
    • مطالب گوناگون
    • زبان و مفاخر فارسی
    • نگارش
    • بیدل
    • درباره ما

    © 2020 کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت نزد وبسایت رسمی محمدکاظم کاظمی محفوظ می باشد.

    Welcome Back!

    Login to your account below

    Forgotten Password?

    Create New Account!

    Fill the forms bellow to register

    All fields are required. Log In

    Retrieve your password

    Please enter your username or email address to reset your password.

    Log In