این قطعه در موسیقی هند و افغانستان اصطلاحاً «خیال» نامیده می‌شود و نوعی از کلاسیک‌خوانی است. کلاسیک‌خوانی به اشکال مختلف مثل «خیال‌خوانی» و «تُهمری‌خوانی» دسته‌بندی می‌شود. کل اثر حدود ۳۱ دقیقه است و در آن بیت‌هایی فارسی به مناسبت عید فطر هم خوانده شده است. قسمت اصلی آهنگ از دقیقۀ ۲۴ شروع می‌شود. ممکن است و بلکه به احتمال قوی، این سبک آوازخوانی برای خیلی از دوستان جذابیت ندارد، ولی گروهی را نیز که دلبستۀ موسیقی کلاسیک شبه‌قاره و افغانستان هستند، خوش می‌آید.   ادامه مطلب

این آهنگی متفاوت است، با شعری در قالب مثنوی که کمتر در موسیقی سنتی افغانستان رایج بوده است. این شعر، پاره‌ای از مثنوی «عرفان» بیدل است(۱)، در حکایتی مربوط به «ستی» یعنی سوزاندن همسر بعد از مردن شوهر. گویا از زبان آن زن به کسانی که او را برای سوختن آورده‌اند و یا نظاره می‌کنند می‌گوید.   ادامه مطلب

این آهنگ، نعتی است برای حضرت پیامبر(ص). شاعر این مسمط را نشناختم و شعر آن را هم بسیار با زحمت پیاده کردم به خاطر کیفیت پایین صدا. یکی دو کلمه هم مبهم ماند که اگر دوستان یاری کنند خوب است. هم‌چنین اگر کسی شاعر این شعر را بشناسد یا متن شعر را بیابد ممنون می‌شوم. ادامه مطلب

شعر از صائب است و من دو اجرا از آن دارم. این دو آهنگ را کسانی گوش کنند که حوصله آهنگ‌های آرام، ملایم و طولانی استاد را دارند. این‌ها آهنگ‌هایی پرشور و شاد نیست؛ از آن‌هایی است که باید در خلوت شنید و بارها شنید و آنگاه سخت دلبستۀ آن شد، چنان که در زمان‌هایی، انیس خلوت‌های من بود. در واقع سبک اصلی خوانندگی استاد همین است، آهنگ‌هایی آرام، توأم با شعرهای زیبا و فراز و فرودهایی لذتبخش.   ادامه مطلب

شعر این آهنگ از بیدل است. البته استاد بعضی بیت‌ها را با اختلاف‌هایی نسبت به دیوان بیدل خوانده است که به آن اشاره کرده‌ام. غزل بسیار زیباست و استاد هم بیت‌های عالی آن را انتخاب کرده است، همراه با بیت‌های شاهد مناسب.   ادامه مطلب

سوخته لاله‌زار از آهنگ‌های معروف استاد سرآهنگ است و اجراهای متعددی از آن وجود دارد، بعضی رادیویی، بعضی کنسرتی و بعضی خانگی. شعر از بیدل است و در هر اجرا، بیت‌هایی از غزل، گاه همراه با بیت‌های شاهد و گاه بدون آن خوانده شده است. من برای پرهیز از تکرار، ابتدا همه بیت‌هایی را که در اجراهای مختلف این آهنگ استفاده شده است درج می‌کنم و سپس در هر اجرا مشخص می‌کنم که کدام بیت‌ها با چه بیت‌های شاهدی خوانده شده است. سوخته لاله‌زار من رفته گل از کنار من‌ بی تو نه رنگم و نه بو، ای قدمت بهار من‌! دوش نس ادامه مطلب

شعر از واقف لاهوری است که می‌دانیم استاد سرآهنگ علاقه‌ای خاص به او داشته و پس از بیدل، بیشترین آهنگ‌هایش بر روی شعرهای واقف اجرا شده است. این از آهنگ‌های بسیار خوب استاد است. همه چیز آن کامل است، هم شعر، هم کیفیت اجرا و موسیقی، به ویژه طبله و هارمونیه که خیلی خوب جلوه دارند. راگ‌خوانی ابتدای آهنگ و نیز دقیقۀ ۸:۲۳ به بعد هم که لطف خود را دارد. ادامه مطلب

من چهار آهنگ از استاد سرآهنگ با شعرهای حافظ دارم. بهترین آن‌ها به نظر من همین است. آهنگی است آرام و سنگین با شعر زیبا و بیت‌های شاهد مرتبط با شعر اصلی. یک نمونۀ کامل از سبک غزل‌خوانی استاد سرآهنگ. ادامه مطلب

شعر این آهنگ فراق‌نامه‌ای است از بیدل و سخت سوزناک و عاطفی. استاد هم سنگ تمام گذاشته و در خلال بیت‌های اصلی غزل، بیت‌های شاهد زیبایی مناسب مقام خوانده است که در آنها نیز صحبت از سوختن از فراق است. در واقع این یک آهنگ کامل استاد است، با سبک خودش و هنرنمایی‌های خودش. نکتۀ گفتنی در مورد بیت آخر غزل این است که در دیوان غزلیات بیدل چاپ کابل، «پروای طاقتم» ثبت شده است. ولی استاد سرآهنگ آن را «پروای طاعتم» می‌خواند و این درست است، چون این «طاعت» است که با «معبد» و «سبحه» ارتباط دارد. می‌گوید طاعت من ادامه مطلب

واقف لاهوری (وفات، ۱۱۹۵ ق) شاعری شیرین‌سخن است و با آن که در هندوستان قرن ۱۲ زندگی می‌کرده است، شعرش حال و هوایی عراقی دارد. استاد سرآهنگ آهنگ‌های بسیاری از او خوانده است، به گونه‌ای که شعر واقف بعد از بیدل در میان آهنگ‌های استاد بیشترین حضور را دارد. این غزل واقف دو مطلع دارد. یکی «گر کنم صاحب من با تو نگاهی گاهی» که استاد سرآهنگ سه آهنگ با همین مطلع اجرا کرده است. مطلع دوم غزل، «زان کشم از دل حرمان‌زده آهی گاهی» است و استاد یک آهنگ هم با آن مطلع خوانده است. من از آن روی که این‌ها یک غزل است ادامه مطلب