کربلا و عاشورا در شعر فارسی، قسمت پایانی

نهضتهای فکری‌، سیاسی و اجتماعی یکی دو قرن اخیر، تحرّک تازه‌ای در جامعۀ اسلامی پدید آمد و مسلمانان کوشیدند با رجوعی نوین و دوباره به متون دینی و وقایع تاریخی‌، به بازنگری دربارۀ افکار و معتقدات خویش بپردازند. این رویکرد را می‌توان احیای تفکر دینی دانست‌.

کربلا و عاشورا در شعر فارسی، قسمت سوم‌

با هجوم مغولان به سرزمینهای کنونی فارسی‌زبانان در قرن هفتم هجری‌، یک سلسله تحولات در فرهنگ و اجتماع این منطقه پدید آمد که بر ادبیات نیز تأثیر گذاشت‌. سقوط سلسله‌های حکومتی همچون خوارزمشاهیان و سلجوقیان و نیز فروپاشی حکومت عباسی بغداد، شعر درباری را نیز کمابیش از رونق انداخت و زمینه برای مفاهیم دیگری همچون عرفان و تصوّف بیشتر فراهم شد…

کربلا و عاشورا در شعر فارسی، قسمت دوم

از اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری‌، بارقه‌های شعر مذهبی در میان فارسی‌زبانان درخشیدن گرفت و این به واسطۀ حضور چند شاعر معتقد و صاحب اندیشه بود که مسیری جدا از مدیحه‌سرایی‌های رایج را در پیش گرفتند…

کربلا و عاشورا در شعر فارسی، قسمت اول

در این قسمت از مقاله، به ریشه‌های شعر مذهبی در اسلام و جایگاه آن در صدر اسلام می‌‌پردازیم. در قسمت‌های بعد وارد شعر فارسی و سرگذشت شعر عاشورایی فارسی خواهیم شد.

شعر مذهبی‌، بایدها و نبایدها

شاید نخست چنین پنداشته‌شود که شعر مذهبی مفهومی است روشن با مصداقهایی مشخّص‌. عامۀ مردم و حتی بعضی خواص نیز، شعری را مذهبی می‌دانند که صرفاً در موضوع مناقب و مراثی معصومین سروده شده‌باشد. کسانی که نگرشی وسیع‌تر دارند، حوزۀ مضامین شعر مذهبی را گسترده‌تر در نظر می‌گیرند و شعرهایی را که دربارۀ مناسبتهای مذهبی و فرایض دینی است نیز در این محدوده جای می‌دهند و البته گاه نیز شعرهایی را که به طور مشخّص در دفاع از اعتقادات مذهبی و بیان و شرح معارف دین سروده شده است‌.

نگاهی کوتاه به کربلا و عاشورا در شعر فارسی‌

ما در این نوشته‌، سیمای حضرت امام حسین‌(ع‌) و واقعۀ کربلا را در شعر فارسی جست‌وجو می‌کنیم‌. از آنجا که ما با یک تاریخ هزارسالۀ شعر فارسی سروکار داریم‌، بهتر است برای بررسی دقیق‌تر، آن را به چند مرحله تقسیم کنیم‌.

نگاهی به شعر امروز غزنی

در این مقاله وضعیت شعر امروز فارسی در غزنی، با اتکا بر کتاب «شعر امروز غزنی» برررسی شده است. این مقاله در سال ۱۳۹۲ در همایش «غزنی و ادب فارسی» ارائه شد.